Metal

Genel olarak dinlediğim ve gelip geçici heves sınıfında tutmadığım bir müzik türünden başlayarak bir girizgah yapmayı düşündüm. İleri vakitlerde üzerinde kafa yormuş olduğum ve kafa yormakta olduğum müzik türleri hakkında da konuşacağım, ancak önceliği çocukluk aşkım olan ve beni etkisine alan şeyden, metalden bahsetmek istiyorum.

Evet, metal müzik hep bazı klişelerle tanımlandı kimisi doğru kimisi yanlış, kimisi göreceli dedi bu yargılara. İngilitere'de çalışan metal işçilerinin isyanının müzikal açılımı dediler, melodisi olmayan müzikten bıkanları çığlığı dediler, satanik ritüellerin estetik dışavurumu dediler, dediler de dediler. Benim bakış açım, bu müziğin bir şeyin sonucu imiş gibi tanımlamayı biraz kolaya kaçmak şeklinde görüyor bu tanımları. Metali yapan insanlar belki bir şeylerden etkilenip onları biriktirip sonra bir şekilde müzikle patlatmış olabilir, ama ben bunun tek gerçeklik olduğuna inanmıyorum ve aralarında diyalektik olduğunu düşünüyorum.

Şöyle ki; metal müziğe önayak olmuş insanlar müziği zaten önceden dinlemekte olan insanlar idi ve müzikte bir şeylerin uç noktada olması gerektiği ve bazı değerlerin diğer ögelere göre daha ön planda olması gerektiğine inanıyordu. Bu belki biraz bencil, biraz egosit bir yaklaşım olabilir, ama bunu bir şeyi yaptın mı ya tam yap ya da hiç yapma mantığına da oturtabiliriz. Müzikle uğraşan ve veya dinleyen insanlar artık gitar çalan kişinin tam duygu yoğunluğu sözlerle anlatılamayacak yerlere geldiğinde tarz kaygısı yüzünden akor basmaya devam eden gitaristlerden sıkıldı, çünkü o belirsizlik bu insanların içini kemirmeye başlıyordu. Aynı şekilde insanlar hayatlarında oluşan başka belirsizlikleri de görünce bunun farkına vardılar ve bunu yansıtabilecekleri en anlamlı ortamın müzikte olduğunu gördüler. Böyle gören insanlar zaten Deep Purple'ı, Black Sabbath'ı kurdular ve bu kökler beni buradan alıp bambaşka şeyleri dinlememe sebebiyet verdi.

Bu sosyal görüşümü sadece metalin ortaya çıktığı zamanlardaki müzisyenler ve dinleyiciler için söyleyebilirim. Ne yazık ki demiyorum, sürecin böyle işlediğine inandığımdan sebep... Metal müziğin günümüz toplumunda üzerine yapıştırılan veya kendi taktığı sıfatlar arasında 'isyan' ilk zamanlardaki gibi en üst sırada yer almamakta. Sosyalist bir bakış açısı gibi gelebilir belki (ama sosyalist değilim hehe) ama küreselleşmiş dünyada sorunlar gittikçe evrensel sıfatlar kazandıkça, bireyler üzerine düşen yükü biraz daha hafif görmeye başlayıp, egoya daha fazla yönelik niteliklerle yaptıkları işi icra etmeye başladılar. Metal de böyle oldu, hem dinleme hem de üretme anlamında... Bunu biraz gruplardan giderek anlatmak isterim.

Deep Purple gerçekten eski bir grup ve 'bana' göre metal müziğin karakterinde çok önemli bir yere sahip. Bu grubun sevenleri şimdi orantı olarak çok daha fazla. Eskiden de seveni çok fazla idi ama şu anki gibi bir fenomen olma durumu söz konusu değil. Orta yaşlı gruplardan pek de büyük bir çoğunluk biz Deep Purple'dan etkilendik demez, ancak son zaman çıkan veya parlayan grupların çoğu (bkz. Opeth, Dream Theater, Symphony X, Dark Tranquillity) sağlam bir Deep Purple geçmişine sahiptir. Ama niye? Deep Purple zamanının çok ötesinde bir progressive müzik yapmış. 3 dakikalık klavye soloları, gitarlar ve klavyenin çift melodileri... Az önce belirttiğim daha egoist müzik yaklaşımının gözüktüğü bir müzikti kısaca.

Etkilenmişliğin yanında bir de kökten bir bakış açısı var ki bu pek değişmiyor müziği özellikle yapan bireylerde. Her sanatçının bir çizgisi oldu, olmalıdır da... Bireylerin bilinçaltında, 'sanat için sanat' diye bağıran bir ses olduğuna inanıyorum ve bu müziğin karakterini yansıtıyor. İşte bu kısım ne o ekonomik krizlerde, ne de küreselleşmeden nasbini alıyor. Bazı insanlar da metal müziği kendine amfide ton çekerken kulağını tam kıvamında okşayan sesi bulduğunda aldığı tonla gitar çalmak olarak görüyor kimisi ise trampete sert vurduğunda tüylerinin diken diken oluşunu hissettiğinde metal yapmaya karar veriyor. Sanırım metal müziği diğerlerinden biraz farklı kılan bu. Çalarken yapılan hareket veya dönüşümlerin verdiği fiziksel haz metal müziği biraz daha güdüsel, sonuç olarak da biraz daha doğal bir müzik olarak tanımlattırıyor.

Metal müzik ilginç bir derya... İnsanların tahmin ettiğinden çok daha fazla yere götürebiliyor. Demek istediğim yelpazeyi aşağıya yazacağım 3 şarkı ile belirtmek ve yazımı noktalamak isterim.

Kreator - Enemy of God
Cynic - Evolutionary Sleeper
Death - Cosmic Sea

Haydin iyi geceler.